125 رشت- به گزارش خبرنگار تحریریه خبر روابط عمومی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی رشت، اهمیت برگزاری کلاس‌های آموزشی نجات و اطفاء حریق در ساختمان‌های بلندمرتبه برای آتش‌نشانان، حیاتی و غیرقابل انکار است.

شهرام مومنی رییس سازمان آتش نشانی رشت با تاکید بر توسعه روزافزون شهرها و افزایش ساخت‌وساز و ساختمان‌های بلند، حوادث در این نوع سازه‌ها می‌توانند به مراتب پیچیده‌تر، خطرناک‌تر و دارای پتانسیل تلفات بالاتر باشند. سیستم‌ها و چالش‌های ایمنی در یک ساختمان بلندمرتبه با یک ساختمان معمولی کاملاً متفاوت است و آتش‌نشانان برای مقابله با آن‌ها نیازمند آموزش‌های بسیار تخصصی هستند.

وی با تاکید بر اهمیت این آموزش‌ها که به صورت دوره ای برگزار می گردد، افزود: ساختمان‌های بلندمرتبه با توجه به سازه‌های پیچیده‌ای که دارند رفتار آتش و دود در آن‌ها با ساختمان‌های معمولی متفاوت است، چالش‌های مربوط به ارتفاع، دسترسی به طبقات بالا، استفاده از نردبان‌های هیدرولیکی، و رساندن تجهیزات و آب به طبقات بالا همچنین تخلیه و نجات تعداد زیادی از ساکنان در مدت زمان کوتاه، به ویژه افراد مسن، کودکان و معلولین، شناخت و کار با سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق خودکار، سیستم‌های تهویه و کنترل دود، و سیستم‌های ارتباطی داخلی ساختمان و نیز اهمیت هماهنگی و مدیریت تعداد زیادی از نیروها و منابع در یک عملیات طولانی‌مدت در کنار ریسک های سازه ای همچون احتمال فروریختن سازه، خطر انفجار و گسترش سریع آتش ضرورت تکرار این آموزش ها را می طلبد.

همین گزارش حاکی است:

مباحث ضروری در آموزش نجات و اطفاء حریق در ساختمان‌های بلندمرتبه باید شامل ترکیبی از مباحث نظری، عملی، و شبیه‌سازی حوادث واقعی باشد. که در این دوره 24 ساعته آموزش برای تمامی 45 فرمانده و معاون شیفت آتش نشانی بر پایه سر فصل های ذیل انجام گرفت:

مقدمه و آشنایی با چالش‌های ساختمان‌های بلندمرتبه

اهمیت و ریسک‌های خاص: توضیح چرایی تفاوت حوادث در این ساختمان‌ها با سازه‌های معمولی.

مفاهیم و اصطلاحات تخصصی: آشنایی با واژگان رایج در ساختمان‌های بلند (شفت، داکت، هسته، زون‌بندی و...).

مطالعه موردی حوادث گذشته: بررسی آتش‌سوزی‌های مهم در ساختمان‌های بلندمرتبه جهان و درس‌های آموخته شده.

شناخت سازه و معماری ساختمان‌های بلندمرتبه:

انواع اسکلت‌ها و مصالح ساختمانی: رفتار مصالح مختلف در برابر حرارت و آتش (فولاد، بتن، شیشه، نماهای کامپوزیت.

سیستم‌های سازه‌ای و پایداری در برابر آتش: نقاط قوت و ضعف سازه‌ها در برابر حرارت بالا.

محل قرارگیری شفت‌ها، داکت‌ها، و رایزرهای تاسیساتی: نقش آن‌ها در گسترش آتش و دود.

پلان‌خوانی و نقشه‌های معماری/تأسیساتی: توانایی خواندن نقشه‌های ساختمان و شناسایی نقاط کلیدی.

سیستم‌های ایمنی و اطفاء حریق هوشمند در ساختمان‌های بلند:

سیستم‌های اطفاء حریق خودکار (اسپرینکلر، فوم، گاز): اصول کار، نحوه فعال‌سازی دستی، و رفع اختلالات.

سیستم‌های کنترل دود و فشار مثبت/منفی: نحوه عملکرد فن‌ها، دَمپرها و مسیرهای خروج دود.

سیستم‌های ارتباطی داخلی و سیستم پیجینگ اضطراری: استفاده از این سیستم‌ها برای هماهنگی و اطلاع‌رسانی.

ژنراتورهای اضطراری و UPS: آشنایی با مکان و نحوه قطع و وصل برق اضطراری.

استراتژی‌ها و تاکتیک‌های اطفاء حریق در ارتفاع:

شناسایی و ارزیابی اولیه (Size-up): ارزیابی دقیق وضعیت، محل حریق، تعداد محبوس‌شدگان و مسیرهای دسترسی.

نقاط فرماندهی و عملیات (Staging Area): تعریف مناطق امن و مدیریت تجهیزات و نیرو.

حمل و انتقال آب به طبقات بالا: استفاده از رایزرها، پمپ‌های تقویتی و نردبان‌های هیدرولیکی.

تکنیک‌های نوین اطفاء حریق در فضاهای بسته و پردود: استفاده از فن‌های فشار مثبت، سیستم‌های تهویه و تکنیک‌های تهویه عمودی/افقی.

عملیات در طبقات بالایی (چالش‌های ارتفاع): ایمنی کار در ارتفاع، باد، و تأمین اکسیژن.

تخلیه، نجات و امدادرسانی در ساختمان‌های بلند:

پروتکل‌های تخلیه اضطراری: آشنایی با مسیرهای فرار، پله‌های اضطراری، و مناطق امن.

نجات افراد محبوس: تکنیک‌های ورود اجباری، جستجو و نجات در محیط پردود و تاریک.

مدیریت بیماران، معلولین و افراد آسیب‌پذیر: تکنیک‌ها و تجهیزات خاص برای انتقال آن‌ها.

اهمیت عملیات پزشکی و اورژانس پیش‌بیمارستانی: ارائه کمک‌های اولیه و انتقال مصدومان.

ایمنی آتش‌نشانان و مدیریت منابع در عملیات طولانی‌مدت:

استفاده صحیح از تجهیزات حفاظت فردی (PPE) و دستگاه تنفسی (SCBA): کنترل مصرف هوا و تعویض کپسول در ارتفاع.

مدیریت استرس و خستگی: شیفت‌بندی نیروها و برنامه‌ریزی برای استراحت و ریکاوری.

ارتباطات و هماهنگی تیمی: استفاده از بی‌سیم‌ها، سیستم‌های ارتباطی داخلی و هماهنگی با فرماندهی.

ایمنی سازه و پایش مداوم: تشخیص علائم فروریختن سازه یا ناپایداری.

سناریوهای عملیاتی و تمرینات شبیه‌سازی:

تمرینات عملی در ساختمان‌های بلند واقعی یا شبیه‌سازی شده: اطفاء حریق، نجات افراد، تخلیه دود.

شبیه‌سازی حوادث پیچیده: سناریوهای با چند کانون آتش، افراد محبوس متعدد، و نقص در سیستم‌های ایمنی ساختمان.

تمرینات مشترک با سایر نهادها: هماهنگی با اورژانس، نیروی انتظامی، و مدیران ساختمان.

با گنجاندن این مباحث در دوره‌های آموزشی و برگزاری تمرینات منظم و واقعی با هدف آمادگی آتش‌نشانان رشت برای مقابله با حوادث در ساختمان‌های بلندمرتبه به نحو چشمگیری افزایش دهیم و خسارات جانی و مالی احتمالی را به حداقل برسانیم. این یک سرمایه‌گذاری حیاتی برای آینده ایمن شهر است.